28.1.1966

28/1/1966

Ánh,

Trong lúc Ánh đến đây thì anh còn ngồi bên phố cùng với Thích và Kha uống rượu.

Anh nghĩ về Ánh mà buồn. Buổi chiều trời trở gió lạnh và lá xanh rơi xuống thật nhiều trên phố. Chúng anh nói về cái chết đã cũ của Tôn Nữ Ái Trinh trên một chuyến bay - Ái Trinh là hôtesse de l'air(88) - Lần gặp cuối cùng trên chuyến bay đó Trinh xin anh bản Lời buồn thánh và portrait của anh do chính anh vẽ. Người chết đi rồi vẫn còn làm anh buồn khi nghĩ đến Ánh. Đời sống cũng phù du như vẻ phù du của hoa. Hãy đối xử khác hơn những kẻ bình thường.

Bây giờ anh không ước gì hơn là hãy cười với nhau mỗi lần gặp gỡ. Như một người Mỹ nhìn mình cười. Như những kẻ thù cười với nhau vì chất nhân loại còn sót lại. Người ngoại quốc sẽ gọi thái độ của Ánh với anh là "méchante". Tiếng gọi đó như một lời trách móc thân thiết - méchanceté(89).

Mùa xuân này anh đã thấy nản lòng và ngủ mê man như một người ốm nặng. Bỗng dưng chúng mình xa lạ hẳn nhau.

Anh định im đi và không bày giải. Nhưng Ánh đã đến chiều nay cũng như anh đã có ý định nói cho Ánh nghe thật rõ một lần.

Anh có nghe từ lúc còn ở Đà Lạt Ánh nghi ngờ anh về Khánh Ly. Hoàn toàn là một lời tai tiếng không đâu cho anh. Bức thư anh đưa Ánh đọc hôm hè là của Lệ Thu. Lời nói trong thư hơi quá đáng nhưng không hề có "thần thoại" đó trong đời sống anh. Chắc rồi một ngày nào đó, khi trưởng thành hơn, Ánh sẽ được biện minh bằng chính cái nhìn khách quan vào anh. 

Rồi cũng có ngày thấy rõ nhau hơn và đâm ra thương nhau. Bao giờ cũng có những giờ phút mặc khải muộn màng đó về đời sống của nhau.

Lâu nay vì không nhận thư của Ánh nên anh cũng ngừng viết vì nghĩ là Ánh đang bận rộn hay đang có một lo âu mới hoặc cần một nghỉ ngơi.

Anh vẫn mong về để nhìn lại Ánh để bù cho những lần đi Đà Lạt, Sài Gòn ngang qua những rừng cao su anh thường lờ mờ thấy thấp thoáng bóng dáng của Ánh tinh - trong trong những chớm cỏ xanh.

Mùa xuân này anh rơi về một vùng thảm khốc cộng thêm vào đó những bêu rêu của Ánh về anh với bạn bè Ánh. Nản và buồn. Trên đời sống già nua cằn cỗi này anh bắt đầu nhủ thầm với anh về phần số mình.

Thôi hãy ngừng những đùa bỡn về anh. Và hãy xem nhau như những kẻ vừa lớn lại trên một vùng hồng hoang mới của tình cảm.

Anh cũng mong nói chuyện với Ánh từ ngày về đây. Mùa xuân này chưa hề nói với Ánh, chưa hát cho Ánh nghe những bản về thần thoại quê hương và thân phận. 

Qua lần chiến tranh này quê hương mình cũng sẽ trở lại với thuở hồng hoang. Anh nhìn về anh và thấy mình cũng sắp tàn rữa đi để chờ một ngày mới đến.

Đời sống không cần giãy bày nhưng anh đã giãi bày. Hãy cấm doán mình ít tàn nhẫn hơn vẻ khốc liệt của chiến tranh.

Trịnh Công Sơn

***

(88) Tiếp viên hàng không

(89) Độc ác - Tính độc ác