Trang

Thứ Tư, 23 tháng 1, 2013

29.12.1964

Blao 29/12/1964

Dao Ánh thân yêu

Anh đọc thư Ánh tối hôm qua. Và ngủ rất sớm với tờ thư còn cầm trên tay. Như bàn tay của John Gavin trong phim Le temps d'aimer et le temps de mourir(46) khi nằm chết trên một bờ sông còn cầm lá thư người yêu từ một thành phố xa gởi về. Những miền đất này cũng là chiến trường. Người lính ở đây không mệt bằng thể xác nhưng trí óc thật cũng đã tê liệt hoàn toàn.

Anh vừa ở Sài Gòn về chiều hôm qua. Sông một mùa Giáng sinh buồn. Anh ngủ rất sớm đêm Giáng sinh với ly rượu buổi chiều. Không có bạn bè chia nhau mà thấy mờ những khuôn mặt nhở nhơ trên phố.

Anh đã về đây với rét mướt.

Sau ngày sinh nhật của Chúa, anh lên thăm những Hà, Cung ở Thủ Đức. Buổi chiều về rã rời ngồi buông thõng tay trong chiếc ghế bành. Anh Cường xuất hiện đột ngột ở màn lưới cửa. Rồi chúng anh kéo nhau ra phố uống rượu mừng rất mừng. Buồn cũng rất buồn. Gặp cả anh Đỗ Long Vân (dạy Đại học Huế). Và ba chúng anh đi suốt những con đường thênh thang với một đầu óc nặng nề chếnh choáng. Thấy chán chường. Bây giờ có người nào hỏi anh vì sao lại quá ưu phiền như thế này thì có lẽ anh không làm thế nào để trả lời được. Anh Đỗ Long Vân bảo anh ấy đã quá bi thảm mà thấy anh lại còn hơn thế. Lý do thì quá nhiều và dồn dập từ ngày này qua tháng nọ. Anh có nói với anh Vân: Đôi lúc tôi cũng muốn làm người hùng, muốn theo Nietzsche để thờ "culte du surhumain"(47) nhưng bất lực. Chung quanh mình đã có quá nhiều gãy gục, mình không thể là gì khác hơn một épave(48) trên cơn nước lụt cuồn cuộn mang đi.

Rồi ngày hôm sau anh đưa anh Cường vào thăm Hà, Cung. Để thấy rõ vẻ não nề trên những khuôn mặt, trên mỗi cánh tay, con mắt, màu da sạm nắng đó. Và những ngày lễ qua đi. Buổi chiều chủ nhật rơi xuống nhanh như một mà lưới chụp lên cuộc sống kham khổ đó và chúng anh trở về thấy muốn khóc. Muốn khóc như những kẻ đã ý thức rõ rệt về nỗi bất lực, về sự yếu đuối của mình.

Ánh ơi, trong những ngày này anh không còn một chương trình, một dự định nào ngoài ra cứ sống bừa theo một - mang - đi nào đó. 

Có má anh vào đây thăm Hà, còn ở Sài Gòn. Có lẽ trưa thứ năm này anh lại về đó để gặp anh Cường trước khi anh Cường về lại Huế. 

Anh tiếc là không thể về thăm Ánh trong Noel này. Anh nhớ bàn tay dài những ngón lạnh lùng đó và cơ hồ như còn nghe được giá buốt chạy dài trên bàn tay anh.

Ánh ơi Ánh ơi Ánh ơi,

Tháng 12 đã sắp phải mãn hạn rồi đó. Chỉ còn hai hôm nữa chúng mình lại bắt đầu trên một khởi điểm mới của năm 1965. Thấy mà buồn.

Anh cũng mong một cái gì mới mẻ hơn cho đầu năm này. Anh sẽ gọi Ánh bằng vẻ lạ lùng huy hoàng của năm mới. Dự định của anh là có mặt ở Đà Lạt đúng ngày 1/1 và gửi thư cùng những cánh hoa anh đào đầu mùa về cho Ánh nhưng bây giờ phải về Sài Gòn bất khả kháng.

Ánh đã lạnh bao nhiêu ngày ở đó. Anh mong Ánh vẫn cứ lạnh lùng như thế qua những con đường mà một mùa Hạ mùa Thu, có những cơn mưa đêm bất chợt anh đã đưa Ánh về. Hãy cố gắng làm kẻ độc hành cho anh còn ca tụng sự can đảm đó mà ít người còn giữ được. Hãy hát lời thành buồn như anh đã bao nhiêu buổi chiều ngồi gõ vào phiến đá hát cho mình cho người thân yêu.

Anh mong về Tết để nhìn lại Ánh rất gần, rất gần như một mùa lá đã xanh kề nhau lao xao không dứt.

Ánh ơi, anh nhớ Ánh như thế đó. Còn gì ngoài những giờ ngồi đếm từng khoảng hư vô.

Hãy biến mình vào hư vô, vào hư vô của chính mình, vào hư vô của sự vật vì trong hư không đó mình sẽ tìm thấy được mình và sự vật ở vẻ nguyên vẹn của nó.

Những cơn bệnh đã qua trên anh. Những giờ nằm phơi thây không còn một người thân thuộc thật khốn cùng. 

Anh nhớ những câu thơ của anh Cường: "...buồn ơi cháy chỗ anh nằm".

Buổi chiều anh thức dậy. Mây xuống thấp trên đồi mây đen.

Những ngày anh về Thủ Đức như những lần đi cắm trại. Ngồi phơi ngoài nắng. Và da đã sạm đen đi nhiều hơn.

Buổi chiều không còn một tiếng động nhỏ. Ánh có thể ngồi ở đây nghe tiếng cỏ lao xao từ ngoài kia. Rồi cơn mưa đã xuống đó. Những sợi mưa nhìn thấy rõ gõ vào đồi dốc đất đỏ đã khô, tiếng kêu nghe buồn như một tiếng nói đều đặn già nua.

Mưa xuống và trời vẫn còn những mảng trời xanh mây trắng.

Anh bỗng thấy nhớ Ánh hơn, nhớ quay quắt.

Đêm đã tràn đầy trên núi đồi. Anh nằm trong mùng viết thư cho Ánh. Tiếng kèn đồng của đêm đã dấy lên từ xa về. Nghe buồn như một lời trối trăng. Anh nghĩ đến hình ảnh của Monty thổi kèn trước mộ bạn(49) khi chiều xuống đậm dần.

Ở đây vẫn thường có những tiếng kèn thổi vào những giờ bất chợt làm mình đến thấy héo hắt, chua xót.

Ánh ơi, đêm đã mặc lên từng ngọn cỏ và gió lạnh của rừng núi cũng len về.

Ngồi từ hòng anh nhìn thấy được con đường chính chạy về phía toà tỉnh(50). Từng đoàn xe GMC đang chở đầy lính chạy về những vùng cách đây 10, 15 cây số. Những trận đánh nhỏ vẫn vây quanh đời sống chúng mình. Ánh nghĩ làm thế nào để quên mà sống bình an được. Chung quanh mình những người thân thuộc vẫn tiếp tục ngã xuống và có những kẻ vẫn bình thản nuôi nâng mình lớn lên vô tư. Con đường đó mang tiếng động cơ ầm ĩ của xe mỗi đêm anh nằm nghe rõ và thấy ngán ngẩm vô cùng. 

Không khí chiến tranh vẫn trùm lên đất đai này. Có nhiều đêm anh thức dậy giữa những tiếng đại bác nổ rất gần và thao thức suốt đêm lo âu. Tết này có lẽ anh sẽ cố gắng về dù có bận gì cũng mặc. Phải về để nhìn lại những gì anh còn lại ở đó. Có thể rồi tháng tư anh đã bị gọi đi Thủ Đức. Những ngày còn lại này anh chỉ có Ánh để nói những lời nhẹ nhàng. Cuộc đời đã dành sẵn những kẻ - sinh - ra - cho - nhau. Anh nghĩ rằng một mai nào Ánh sẽ bay xa ngoài tầm tay anh và trở về bình an trong một không khí quen thuộc, bình thường mà bấy lâu Ánh đã quên đi, đã xa lánh. Thật buồn nhưng phải làm gì hơn.

Đêm đã lạnh và đã buồn. Cây cỏ lao xao. Anh chỉ còn nghe rõ tiếng sâu đất và tiếng dế reo. Những ngày nghỉ ở đó chắc Ánh tha hồ ngủ và đi chơi. Ánh cố giữ giá buốt trên mười phiến - băng - bàn - tay - dài đó cho anh. Anh không mong gì hơn.

Đêm Giáng sinh Ánh đi chơi với ai ở đó. Anh mong là Ánh không có ai ngoài Ánh ra với khoảng trống quanh Ánh. Hãy giữ niềm kiêu hãnh ấy thật lâu dài. Anh đã bao nhiêu ngày tháng từ trước và bây gờ nằm mòn người không đợi chờ nào và như nghe thân thể mình cất lên tiếng hát.

Ánh ơi,

Ánh ơi,

Khuya đã khuya hơn. Máy bay kêu ầm trên trời đen mù. Anh cầu mong cho mọi người bình an. Và Ánh và Ánh hằng muôn nghìn năm anh còn nhìn thấy với niềm kiêu hãnh.

Dao Ánh mà anh gọi không nguôi như một lời biển vọng vô tận vô tận đó em.

Nhớ muôn trùng muôn trùng đó Ánh.

Trịnh Công Sơn
***

(46) Tự tiếng Pháp của bộ phim Mỹ A time to love and a time to die (Một thời để yêu và một thời để chết) sản xuất năm 1958, chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Đức Erich Maria Remarque, đạo diễn: Douglas Sirk, các diễn viên chính: John Gavin, Lilo Pulver

(47) Giáo phái tôn thờ sự siêu phàm, siêu nhân

(48) Vật trôi giạt

(49) Montgomery Clift (xem chú thích 4)

(50) Toà tỉnh trưởng Lâm Đồng

0 nhận xét:

Đăng nhận xét